مسابقه بزرگ کتابخوانی «خط امین 2»
این مسابقه در راستای ترویج فرهنگ کتاب خوانی طراحی و اجرا گردیده است. علاقه‌مندان می‌توانند با مطالعه این کتاب، در این مسابقه شرکت نمایند.
کتاب «گنجینه ی بی پایان»
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای مطالعه نهج‌البلاغه را شناخت همزمان اسلام، تاریخ زندگی امیرالمومنین و الگویی برای مدیریت جامعه می‌دانند. رهبر انقلاب اسلامی در سخنرانی نوروزی در اولین روز از سال ۱۴۰۴ با توجه به تقارن سال جدید با ایام شهادت امیرالمؤمنین علیه‌السلام خطاب به فعالان فرهنگی تأکید کردند: «امیرالمؤمنین قلّه‌ی عدالت است، قلّه‌ی تقوا است، قلّه‌ی گذشت است در طول تاریخ. اگر ملّت ایران و ملّتهای مسلمان بخواهند استفاده کنند از درس این انسان بزرگ و برترین انسانها بعد از پیغمبر اکرم، باید به نهج‌البلاغه بیشتر مراجعه کنند. من توصیه میکنم امسال فعّالان عرصه‌ی فرهنگی به مطالعه‌ی نهج‌البلاغه و آموزش نهج‌البلاغه توجّه ویژه‌ای داشته باشند.» ۱۴۰۴/۰۱/۰۱
کتاب گنجینه‌ی بی‌پایان شامل شش گفتار از بیانات حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای (مدّظلّه‌العالی) است که به مسئله‌ی شناخت و بررسی جایگاه، اهمّیّت و ویژگی‌های نهج‌البلاغه می‌پردازد. در این کتاب، نقش و اهمیت این اثر بزرگ در فرهنگ و تاریخ اسلام بررسی شده و مفاهیم آن به‌طور دقیق تحلیل می‌شود. رهبر انقلاب اسلامی در یکی از جلسات شرح نهج‌البلاغه، این کتاب را به‌عنوان آیین‌نامه‌ی انقلاب اسلامی معرّفی کرده و با تأکید خود بر این موضوع، نشان داده‌اند که نهج‌البلاغه چقدر برای فهم و تبیین اصول و مبانی انقلاب اسلامی ایران از اهمیت بسزایی برخوردار است. کتاب گنجینه‌ی بی‌پایان، به‌عنوان یک منبع معارف و حکمت، می‌تواند به گسترش دانش و فرهنگ در جامعه کمک کند. این کتاب اثری است که با نگاهی نوین به نهج‌البلاغه، تلاش می‌کند مفاهیم عمیق این میراث ماندگار شیعی را با نیازهای فکری، اخلاقی و اجتماعی انسان معاصر پیوند بزند. این کتاب نه تنها به‌عنوان یک اثر تفسیری، بلکه به مثابه نقشه راهی برای پاسخگویی به پرسشهای اساسی جامعه امروز در حوزه‌های حکمرانی، عدالت، اخلاق و مقاومت در برابر ظلم طراحی شده است.
عضویت در کانال های پویش
کانال های پویش در پیام رسان های ایتا، بله، سروش و آپارات راه اندازی گردیده است. در این کانال ها آخرین اخبار پویش ها و مسابقات، اطلاع رسانی جوایز، دسترسی راحت تر به صفحات پویش، محتواهای مرتبط با حوزه نشر و مطالعه کتاب و همچنین سایر اطلاعات تکمیلی ارائه می گردد.
نحوه تهیه کتاب
جهت مشاهده و تهیه کتاب‌ها می‌توانید به کتاب فروشی‌های معتبر سراسر کشور مراجعه و یا از طریق پیوند (لینک) زیر کتاب‌ها را تهیه نمایید
خرید از کتاب فروشی های معتبر سراسر کشور
روش شرکت در پویش
این مسابقه به دو روش آزمون چهارگزینه ای (تستی) و «ارسال اثر» برگزار می شود که امکان شرکت به صورت فردی یا گروهی در هر دو روش فراهم می باشد.
در آزمون چهارگزینه ای می بایست به 30 سوال در مدت 20 دقیقه پاسخ دهید.
در روش «ارسال اثر»، می توانید با توجه به محتوای کتاب، یک اثر هنری تولید نموده و ارسال نمایید. اثر هنری می تواند یکی از انواع پرده نگار (پاورپوینت)، دست نوشته، عکس نوشته، پوستر، پادکست، موشن گرافیک، خطاطی، روزنامه دیواری، نقاشی، شعر، قطعه ادبی، نماهنگ (صوتی و تصویری)، نمایشنامه و فیلم نامه، پویانمایی (انیمیشن) و فیلم 100 ثانیه ای باشد. یک بخش ویژه هم برای «اقدام ابتکاری» در نظر گرفته شده است.
با توجه به اهمیت فرهنگ سازی در زمینه انجام کارها به صورت گروهی، این پویش نگاه ویژه ای به این مسئله دارد. مزیت شرکت به صورت گروهی این است که در این حالت امتیازات به صورت دو برابری محاسبه می گردد.
مراحل فوق را به صورت خلاصه در جدول زیر می توانید مشاهده بفرمایید:
روش های شرکت در مسابقه بزرگ کتابخوانی «خط امین» | نوع پویش | زیربخش | ضریب امتیاز |
چهارگزینه ای (تستی) | چهارگزینه ای | 2 | |
ارسال اثر | پرده نگار (پاورپوینت) | 3 | |
دست نوشته | 3 | ||
عکس نوشته | 2 | ||
پوستر | 4 | ||
پادکست | 3 | ||
موشن گرافیک | 5 | ||
خطاطی | 3 | ||
روزنامه دیواری | 3 | ||
نقاشی | 3 | ||
شعر | 4 | ||
قطعه ادبی | 4 | ||
نماهنگ (صوتی و تصویری) | 4 | ||
نمایشنامه و فیلم نامه | 5 | ||
پویانمایی (انیمیشن) | 5 | ||
فیلم 100 ثانیه ای | 4 | ||
اقدام ابتکاری | 5 | ||
در صورت شرکت در مسابقه به صورت گروهی، کلیه ضرایب اعلام شده 2 برابر محاسبه می گردد. | |||
جوایز پویش
کمک هزینه سفر به عتبات و مشهد مقدس
280 کارت هدیه 10 میلیون ریالی
(قرعه کشی و اعلام برندگان به صورت هفتگی)
اطلاعات بیشتر در رابطه با کتاب
حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای (مدّظلّه‌العالی) در بخش ابتدایی کتاب، به بررسی زمینه‌های تاریخی و ایدئولوژیک می‌پردازند و تأکید می‌کند که تجربیات تاریخی و فکری ملّتهای اسلامی، به ویژه در مواجهه با استعمار، فشارهای بین‌المللی و نفوذ فرهنگ‌های خارجی، منجر به شکل‌گیری ارزش‌های مشترک و هویت ملی شده است. این تجربه تاریخی، گواهی است بر مقاومت بی‌وقفه در برابر زورگویی و تلاش برای حفظ استقلال و آزادی. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای معتقدند که بنیادهای فکری و دینی که در طول تاریخ اسلام پدید آمده‌اند، همچنان به‌عنوان منبع الهام‌بخش برای راهبردهای سیاسی و اجتماعی محسوب می‌شوند. ایشان به نقد سیستم‌های سیاسی و اقتصادی غربی می‌پردازد و بیان می‌کنند که این مدل‌ها، علی‌رغم پیشرفت‌های فنی و صنعتی، نتوانسته‌اند پاسخگوی نیازهای انسانی و اخلاقی جامعه باشند. در همین راستا، «گنجینه بی‌پایان» تلاشی است برای بازگشت به اصول و ارزش‌های اصیل که در دل تاریخ اسلام ریشه دارند. رهبر انقلاب تأکید می‌کنند که امام علی علیه‌السلام خود نماد عینی آموزه‌های نهج‌البلاغه است؛ آنچه می‌گفت در زندگی‌اش تجلی داشت. بنابراین، مطالعه‌ی این کتاب همزمان شناخت اسلام، تاریخ زندگی امام و الگویی برای مدیریت جامعه را به ارمغان می‌آورد.
شناخت نهج‌البلاغه و ضرورت بازخوانی معاصر
نهج‌البلاغه، مجموعه خطبه‌ها، نامه‌ها و کلمات قصار امام علی علیه‌السلام، همواره به‌عنوان «برادر قرآن» و یکی از منابع اصلی تفکر شیعی شناخته شده است. با این حال، پیچیدگی‌های ادبی و تاریخی این متن، گاه باعث شده تا مخاطبان امروزی به درستی به عمق مفاهیم آن دسترسی نداشته باشند. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در «گنجینه بی‌پایان» با درک این شکاف، می‌کوشند با زبانی ساده و کاربردی، مفاهیم کلیدی نهج‌البلاغه را بازسازی کنند. آنچنان که از متن و فحوای کلام ایشان قابل استنباط است؛ نهج‌البلاغه تنها یک کتاب تاریخی نیست؛ بلکه این گنجینه، بی‌پایان و همیشه زنده است.
یکی از ویژگی‌های ممتاز کتاب گنجینه بی‌پایان، ترکیب رویکرد تاریخی با تحلیلهای جامعه شناختی است. نویسنده با استناد به خطبه‌های امام علی علیه‌السلام درباره حکومت‌داری نشان می‌دهد که چگونه این مفاهیم می‌توانند الگویی برای نظامهای سیاسی امروز باشند. به‌عنوان مثال، در تحلیل خطبه «شقشقیه»، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به نقد نظامهای استبدادی و مادی‌گرایانه می‌پردازند و با بیان زمینه تاریخی این خطبه یادآور می‌شوند امیرمؤمنان علیه‌السلام حکومت را برای احقاق حق و خفه‌کردن باطل می‌خواهد نه برای ریاست. آن هم امیری که با آن وسعت سرزمین اسلامی و ثروت در بیت‌المال در حال وصله کردن کفش خود است.
مفهوم عدالت در نهج‌البلاغه، به ویژه در نامه‌های امام علی علیه‌السلام به فرمانداران، محور اصلی تحلیلهای این کتاب است. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با اشاره به نامه‌های امیرمؤمنان علیه‌السلام اصولی مانند مسئولیت‌پذیری حاکمان، مبارزه با فساد اداری و توجه به محرومان را به‌عنوان پایه‌های حکومت اسلامی معرفی می‌کنند. ایشان با مقایسه این مفاهیم با بحران‌های کنونی مانند نابرابری اقتصادی و سوءاستفاده از قدرت، نشان می‌دهند که نهج‌البلاغه می‌تواند چارچوبی برای اصلاح ساختارهای حکومتی ارائه دهد. نهج‌البلاغه انسان را به «مسئولیت در برابر جامعه» فرا می‌خواند، مفهومی که در دنیای امروز به دلیل گسترش فردگرایی، کمرنگ شده است.
نویسنده بر ضرورت رهبری اخلاقی تأکید می‌کنند؛ نوعی از رهبری که علاوه بر مدیریت سیاسی، وظیفه هدایت معنوی و تربیت اخلاقی جامعه را بر عهده دارد. ایشان بیان می‌کنند که یک رهبر حقیقی باید الگو و مرجع اخلاقی برای مردم باشد و بتواند با تکیه بر اصول دینی، جامعه را در مسیر عدالت، صلح و توسعه هدایت کند.
شیوه‌های مطالعه اثرگذار نهج‌البلاغه
رهبر انقلاب سه روش برای مطالعه نهج‌البلاغه پیشنهاد می‌دهند:
گزینش بخش‌های کلیدی و شرح مفصل آنها (روش مورد استفاده‌ی خود ایشان)
تحلیل کامل یک خطبه از آغاز تا پایان.
مطالعه‌ی موضوعی با دسته‌بندی مباحث بر اساس محورهای سه‌گانه.
ایشان در این‌باره می‌فرمایند: «دم دست‌ترینش شیوه‌ای است که بنده در سال‌ها پیش هم این شیوه را داشتم و این راه را پیمودم. گزینش بخش‌های برجسته‌ای از کتاب شریف نهج‌البلاغه و شرح و تفصیل و بیان وافی و کافی از آن. البته شیوه‌های دیگر هم برای بحث وجود دارد، از جمله این‌که یک خطبه را بگیریم اوّل تا آخر معنا کنیم و از جمله این‌که بحث را موضوعی کامل بکنیم. یعنی آن شیوه‌ای که من قبلاً اشاره کردم می‌تواند موضوعی باشد نه موضوعی کامل، نیمه موضوعی می‌تواند باشد که البته این کار سوم در صورتی که وقت و فرصتی وجود می‌داشت اُولی‌تر بود و مفیدتر.» (۱)
البته روش سوم را در صورت فرصت کافی، مفیدتر می‌دانند.
در بخش دیگری از بیاناتشان، کتاب «سیری در نهج‌البلاغه» اثر شهید مطهری را به‌عنوان درگاهی برای شناخت این کتاب معرفی کرده‌اند. هرچند تأکید می‌کنند این اثر تنها نقطه‌ی آغاز است و باید مستقیماً به متن نهج‌البلاغه مراجعه کرد.
نهج‌البلاغه؛ سند هویت انقلاب اسلامی
در پایان، این کتاب آیین‌نامه‌ی انقلاب اسلامی خوانده می‌شود که چندبُعدی بودن اسلام، انسان و انقلاب را نمایان می‌سازد. به گفته‌ی رهبر انقلاب، تداوم مسیر انقلاب مستلزم بازگشت به نهج‌البلاغه و اجرای همه‌جانبه‌ی آموزه‌های آن است.
سه محور اساسی نهج‌البلاغه
از نگاه رهبر انقلاب، مباحث نهج‌البلاغه حول سه محور کلی می‌چرخد:
اعتقادات: طرح مفاهیمی مانند توحید، قیامت و امامت با بیانی آمیخته به عرفان و معنویت.
مسائل اجتماعی و سیاسی: شامل شیوه‌ی حکمرانی، روابط حاکم با مردم، مدیریت بحران‌ها (مانند نامه‌ی امام به مالک اشتر) و تشخیص مرز دوست و دشمن.
اخلاق و تربیت نفس: تزکیه‌ی درونی و سازندگی انسان
شباهت‌های جامعه‌ی امروز به عصر حکومت امام علی علیه‌السلام
امام علی علیه‌السلام در جایگاه معلمی دینی و حاکمی اسلامی، سخنان خود را متناسب با چالش‌های زمانه بیان می‌کردند. ازاین‌رو، نهج‌البلاغه علاوه بر ترسیم اصول کلی اندیشه‌ی اسلامی، بازتاب‌دهنده‌ی مسائل روز جامعه‌ی آن دوران است. رهبر انقلاب با اشاره به شباهت‌های چشمگیر شرایط کنونی جمهوری اسلامی با عصر امام علی علیه‌السلام، اهمیت دوگانه‌ی این کتاب را برمی‌شمارند:
۱. تبیین اصول اسلام مانند توحید، انسان‌شناسی، نبوت و معاد.
۲. ارائه‌ی راهکارهای اجتماعی و سیاسی در مواجهه با محیطی آکنده از نفاق و ابهام، مشابه فضای کنونی جامعه‌ی ما.
پیشروی تاریخ به سمت امام علی علیه‌السلام
ایشان با اشاره به فرازونشیب‌های تاریخی، معتقدند امروزه بشر بیش از هر زمان دیگری به پیام امام علی علیه‌السلام نیازمند است. در قرن چهارم هجری، گردآورندگان نهج‌البلاغه گاه به جای محتوا، بر زیبایی ادبی متن تمرکز می‌کردند، اما امروز محتوای عمیق این سخنان برای جامعه‌ی ما حیاتی است. به تعبیر رهبر انقلاب: «تاریخ به سمت علی علیه‌السلام در حرکت است» و این واقعیتی انکارناپذیر است.
«ما امروز بعد از هزار سال از تدوین نهج‌البلاغه بیشتر قدر نهج‌البلاغه را می‌دانیم تا یک عالم بزرگ در قرن چهارم هجری. یعنی بشریت به طور طبیعی به سمتی پیش رفته که سخن علی و پیام علی و آهنگ اسلام از حنجره‌ی علی برایش مغتنم‌تر هست تا قرن‌ها پیش، و این چیز بسیار مهمی است که شما ببینید آن زمانی که رضی این سخنان را جمع می‌کرد اوّلاً در جهان اسلام کم بودند کسانی که به علی‌بن‌ابیطالب و سخن او با آن چشمی نگاه کنند که امروز شما نگاه می‌کنید... ثانیاً آنهایی هم که بودند و به سخن علی می‌رسیدند و او را جمع می‌کردند، بیش از آنچه که به محتوا اهمیت بدهند... به لفظ و قالب هم آنچنان بهایی می‌دادند که اگر جایی قالب به آن زیبایی و شیوایی نبوده، آن را حاضر بودند قیچی کنند، بگذارند کنار و آن زیباترهایش را جمع کنند. اگر شما بودید این کار را نمی‌کردید... سعی می‌کردید که از محتوای کلام علی بیشتر استفاده کنید... پس تاریخ دارد به طرف علی پیش می‌رود و این یک واقعیت است.»(۲)
پیام اصلی اثر این است که تنها از طریق اتحاد، تعهد به ارزش‌های الهی و همگرایی اندیشه‌های دینی با دستاوردهای علمی و مدرن می‌توان به جامعه‌ای پایدار و عادلانه دست یافت. «گنجینه بی‌پایان» علاوه بر نقد دقیق کاستی‌های موجود، راهکارهایی عملی برای ایجاد تغییرات بنیادین در ساختارهای حکومتی و اجتماعی ارائه می‌دهد؛ راهکارهایی که اگر به درستی پیاده شوند، می‌توانند زمینه‌ساز شکوفایی فرهنگی، اقتصادی و سیاسی یک ملّت شوند.
در نهایت، این کتاب به‌عنوان مرجعی برای اندیشمندان و رهبران سیاسی مطرح می‌شود و دعوتی است به تجدید نظر در مبانی فکری و اخلاقی جامعه. به گفته حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، تنها جامعه‌ای که بتواند از گنجینه بی‌پایان ارزش‌های دینی و اخلاقی خود بهره ببرد، جامعه‌ای است که می‌تواند در برابر چالش‌های بی‌پایان زمانه بایستد و راهگشای تحولات مثبت در آینده باشد.
(۱ صفحه؛ ۱۰۲ نسخه الکترونیک کتاب
(۲ صفحات ۹۸-۹۷ نسخه الکترونیک کتاب
نهج‌البلاغه در کلام آیت‌الله خامنه‌ای
دنیا را در مقابل خودش به اعجاب وا می‌دارد!
ما از اهل‌بیت(علیهم‌السلام) چیزهای زیادی داریم؛ چیزهایی است که اگر امروز عرضه بشود، دنیا را واقعا در مقابل خودش به اعجاب وا می‌دارد؛ مثل این نهج‌البلاغه. روی نهج‌البلاغه کار بشود، نکات مهمش برداشته بشود، تفکیک بشود، مطالبش تفسیر و حلاجی بشود، در روایات فحص بشود. این‌قدر ما معارف عالیه داریم که امروز بشر محتاج آنهاست. اینها از زبان اهل‌بیت، به عنوان بیان اهل‌بیت و به عنوان اسلامی است که اهل‌بیت معرفی می‌کنند. پس، ترویج افکار اهل‌بیت هم یک نکته است.
بیانات در دیدار با اعضای شورای عالی مجمع جهانی اهل‌بیت(ع)04/07/1370
با نهج البلاغه انس پیدا کنید
عزیزان با نهج‌البلاغه انس پیدا کنید. نهج‌البلاغه، خیلی بیدار کننده و هوشیار کننده و خیلی قابل تدبر است. در جلساتتان، با نهج البلاغه و کلمات امیرالمؤمنین صلوات‌الله‌وسلامه‌علیه انس پیدا کنید. اگر خدای متعال توفیق داد و یک قدم جلو رفتید، آن وقت با صحیفه‌ی سجادیه - که علی‌الظاهر فقط کتاب دعاست؛ اما آن هم مثل نهج‌البلاغه، کتاب درس و کتاب حکمت و کتاب عبرت و کتاب راهنمای زندگی سعادتمندانه‌ی انسان است - انس بگیرید. البته حرف نگفته و گفتنی بسیار است؛ منتها چون تا ظهر، وقت بسیاری باقی نمانده و می‌خواهم به سؤالات پاسخ دهم، این است که این بخش را تمام میکنم.
بیانات در دیدار از دانشگاه صنعتی شریف 01/09/1378
اوج هنر و زیبایی
سخن امیرالمومین نهج‌البلاغه است؛ فصیحترین کلام آدمی در میان عرب. «نهج البلاغه» اوج هنر و اوج زیبایی است؛ زیبایی لفظ و زیبایی معناست. انسان مبهوت می‌ماند! هیچ شاعر بزرگ عرب، هیچ نویسنده‌ی هنرمند عرب، نتوانسته بگوید که من از مراجعه‌ی به نهج‌البلاغه بی‌نیازم.
بیانات در خطبه‌های نماز جمعه‌ی تهران 10/10/1378
آیت زیبا
به خطبه‌های نهج‌البلاغه نگاه کنید؛ آیت زیبایی است. امیرالمؤمنین می‌شد معمولی حرف بزند؛ اما نه، از بیان هنری استفاده می‌کند؛ «و بعد فنحن امراء الکلام». خود این بزرگوارها گفته‌اند که ما امیران سخن‌ایم. واقعا هم امیر سخن بوده‌اند. امیر سخن، یعنی بیان را به بهترین و شیواترین وجه انتخاب کنید؛ شعر خوب، شاعر خوب - که الحمدلله کم هم نداریم - مفاهیم خوب.
بیانات در سالروز ولادت حضرت فاطمه زهرا (س) 05/05/1384
اگر اندکی با نهج‌البلاغه آشنا شویم...
اگر ما اندکی با نهج‌البلاغه آشنا بشویم و راهمان را به سوی این کتاب باز کنیم، راه سوءاستفاده‌ی دشمنهای کوچک و خرد و ریزی که در داخل هستند و نیز راه استفاده‌ی دشمنهای بزرگ جنایتکاری که از غفلت ما و از دوری ما از اسلام، همیشه استفاده کرده‌اند بسته خواهد شد.
پرتویی از نهج‌البلاغه با عنوان «علی و نهج‌البلاغه»
اسلام را می‌شناسید
شما امروز می‌فهمید که ما به نهج‌البلاغه چقدر احتیاج داریم. نهج‌البلاغه در حقیقت شخصیت خطی و رسمی امیرالمؤمنین است؛ یعنی خود علی نهج‌البلاغه‌ی مجسم است و این یکی دیگر از خصوصیات امیر مؤمنان است که آنچه می‌گوید عمل می‌کند. آنچه می‌خواهد در زندگی خود هم آن را پیاده می‌کند. امیرالمؤمنین شخصیت خودش و زندگی خودش، کلمه کلمه و سطربه سطر، تفسیر نهج‌البلاغه و تفسیر قرآن است. و لذا شما وقتی نهج‌البلاغه را بخوانید هم تاریخ زندگی علی را دانستید، هم اسلام را شناختید.
پرتویی از نهج‌البلاغه با عنوان «علی و نهج‌البلاغه»
کتاب عمل
نهج‌البلاغه را آقایان بخوانید، بخوانید که بفهمید. این نهج‌البلاغه قاموس؛ یعنی فرهنگ مفاهیم اسلامی است به یک معنا. خیلی عزیز است نهج‌البلاغه و چقدر دور است از دسترس ما! مردم ما نهج‌البلاغه را فقط اسمش را شنیده‌اید. اصلا نمی‌دانند نهج‌البلاغه کتاب عمل است. نهج‌البلاغه واقعا کتاب عمل است، کتاب معرفی اسلام است. از قول من به دشمنان اسلام هم بگوئید، به آنهایی که اسلام را هی می‌کوبند، هی نیش می‌زنند، هی زهر می‌ریزند؛ اینهایی که هی خوششان می‌آید به هر مناسبت یک حمله‌ای به اسلام بکنند آقایانی که توی قشرهای جدید روشنفکری هستید، از قول بنده به اینها بگوئید که اینها اگر می‌خواهند اسلام را رد کنند، قبلا یک دور نهج‌البلاغه را بخوانند. هر کسی نهج‌البلاغه را نمی‌خواند از قرآن خبری ندارد، خیلی بی‌جا می‌کند اسلام را رد می‌کند. بی‌جا می‌کند که نه، دلش می‌خواهد بکند بکند، اما جاهلانه عمل می‌کند. جاهلانه است. هیچ عاقلی، هیچ عالمی، این عمل را قبول ندارد. غرض نهج‌البلاغه خیلی ارزش دارد.
سخنرانی درباره‌ی قیام امام حسین (ع)
آئین‌نامه‌ی انقلاب!
نهج‌البلاغه کتاب تدوین شده‌ی انقلاب اسلامی است و آئین‌نامه‌ی این انقلاب می‌توان به حسابش آورد خود نهج‌البلاغه هم دارای همین خصوصیت است، یعنی در او میدانهای وسیع زندگی انسان و بعدها و جانبهای گوناگون وجود انسان که همه در اسلام هست، منعکس است.
13/02/1359
انقلاب فرهنگی
بحث در این است که یک انقلاب فرهنگی با همان معنایی که انقلاب دارد و با همان معنایی که فرهنگ دارد. یک انقلاب فرهنگی کی می‌تواند بوجود بیاید و به کجا می‌تواند متکی باشد؟ یقینا انقلاب فرهنگی باید به منابع فکری و آن منابعی که مکتب را برای ما تشریح می‌کنند متکی باشد ما نمی‌توانیم امروز یک انقلاب فرهنگی بوجود بیاوریم. در حالی که منابع اسلامی اصیل و متون دست اول اسلامی را نخواهیم بار دیگر مطرح کنیم یا بهتر از آنچه تاکنون مطرح بوده است مطرح کنیم، امکان ندارد. آن‌که می‌خواهد انقلاب فرهنگی کند اما با قرآن کاری ندارد یا با حدیث کاری ندارد یا با کتب مدونه‌ی حدیث، مثل اصول کافی و غیره که یکی هم نهج‌البلاغه هست کاری ندارد، او در حقیقت انقلاب فرهنگی نیست او ممکن است یک بدعت فرهنگی باشد. او ممکن است یک ایجاد رویه‌ی جدیدی باشد که متکی به اصول و مکتب نیست و یقینا اگر یک تحول در حد یک دگرگونی متکی به اصول نرسد و نباشد آن را نمی‌توان یک انقلاب نامید و آثار و نتایج یک انقلاب را هم از او نمی‌شود انتظار داشت. ما می‌خواهیم انقلاب فرهنگی کنیم، پس باید برگردیم به متون اسلام و از جمله‌ی متون اسلام و جزء راقی‌ترین و والاترین و زیباترین و پرمغزترین و همه‌جانبه‌ترین و خلاصه شگفت‌آفرین‌ترین، نهج‌البلاغه است. این جمله‌ای که بعضی گفته‌اند که دون کلام خدا و بالاتر از همه‌ی کلام‌های انسانها واقعا در مورد نهج‌البلاغه مبالغه نیست یک واقعیت است. افسوس که مردم ما آشنا نیستند.
13/02/1359
مثل هیچ کتاب دیگر!
نهج‌البلاغه یک کتاب اسلامی ساده نیست، یک کتاب ویژه‌ای است، خصوصیاتی دارد که در هیچ کتاب دیگر نیست. همان‌طوری که گفتیم بعد از قرآن کریم که معجزه‌ی پیغمبر هست و کلام خداست و قابل مقایسه‌ی با هیچ کلامی نیست، در میان همه‌ی تألیفات و کتب مدون، چنین چیزی، چنین پدیده‌ای ما پیدا نمی‌کنیم.
13/02/1359
نموداری از اسلام
نهج‌البلاغه هیچ میدانی از میدانهای زندگی را فروگذار نکرده، مگر این‌که در آن بلیغ‌ترین، رساترین، پرمغزترین و پرمحتواترین سخن را بیان کرده. یک نگاهی به فهرست نهج‌البلاغه - که البته خود نهج‌البلاغه یک فهرست موضوعی ندارد - اما مؤلفانی که در این اواخر به خصوص، درباره‌ی نهج‌البلاغه چیز نوشتند از جمله، کتاب بسیار پرارزش مرحوم استاد شهید مطهری، بنام سیری در نهج‌البلاغه، یک فهرست گونه‌ای از مضامین نهج‌البلاغه را آن‌جا ایشان ذکر کردند، یک نگاه به این فهرست نشان می‌دهد که این کتاب چقدر چند بعدی و چند جانبه است و این واقعا یک شگفتی است. در همه‌ی بخشهایی که برای یک انسان کامل و برای یک جامعه‌ی انقلابی کامل، لازم و ضروری است نهج‌البلاغه بهترین و وافی‌ترین مطالب را ارائه می‌دهد و چرا اینجور است؟ زیرا که نهج‌البلاغه نموداری است از اسلام و اسلام آئینی است همه جانبه و انسان که موضوع اسلام هست و محور اندیشه‌ی اسلامی و ایدئولوژی اسلامی است، یک موجودی است چند جانبه.
13/02/1359
اگر بخواهیم انقلاب اسلامی را ادامه دهیم...
ما اگر بخواهیم امروز انقلاب اسلامی را ادامه بدهیم، یعنی آنچه به معنای واقعی کلمه انقلاب اسلامی است بایستی اسلام را همه‌جانبه مراعات کنیم و نمودارش نهج‌البلاغه است و برگردیم به نهج‌البلاغه و بازیابی کنیم نهج‌البلاغه جنگ، تویش هست، سیاست تویش هست، دیپلماسی تویش هست، ارتباطات خارجی و سیاست خارجی، اخلاق هم تویش هست، عبادت هم تویش هست، زهد هم تویش هست و همه چیز در نهج‌البلاغه هست و این نهج‌البلاغه چند بعدی نموداری از اسلام چند بعدی است که برای دوام انقلاب اسلامی و ساختن یک انسان چند بعدی ضروری و لازم است.
13/02/1359
نهج‌البلاغه باید برای ما مهم باشد
نهج‌البلاغه برای ما از دو نظر اهمیت پیدا می‌کند، اولا از نظر طرح مسائل اصولی اسلام، طرح مسأله‌ی الله، طرح مسأله‌ی انسان و مشخص کردن دیدگاههای اسلام درباره‌ی انسان، طرح مسأله‌ی نبوت و موضع نبوت در تاریخ انسان و شأن نبی و رسالت نبی و از این قبیل مسائلی که در باب نبوت هست و و، از یک نظر طرح مسائل اصولی اسلام را می‌کند برای ما نهج‌البلاغه - که این امروز برای ما یک وسیله‌ی شناخت است و لازم است - از یک نظر؛ نهج‌البلاغه اشاره می‌کند به مسائل اجتماعی در محیطی منافقانه و مشتبه؛ و چون ما در چنان محیطی امروز قرار داریم پس مسائل زندگی و مسائل سیاسی و مشکلات و دردها و احیانا راه‌حلها - اگر راه‌حلی در مسأله‌ای وجود داشته باشد می‌تواند از نهج‌البلاغه شناخته و الهام گرفته بشود - پس از این نظر هم نهج‌البلاغه برای ما مهم است.
شناخت موضوعات نهج‌البلاغه 11/04/1359
کلامی در حد اعجاز
درباره‌ی نهج‌البلاغه که مجموعه‌ی سخنرانی‌های امیرالمؤمنین و خطب امیرالمؤمنین هست، گفته شده است که این بزرگترین اثر هنری عرب است و هنرمند بزرگی مثل سیدرضی که خودش از جزو {شعران} شاعران بسیار بلندپایه‌ی زبان عرب هست، این را در حد اعجاز می‌داند و در بعضی از کلمات می‌گوید این کلمه بالاترین حد فصاحت و بلاغت را دارد و آن قدر مرد مجذوب هنر مواج این کلام هست که اسم کتاب را می‌گذارد نهج‌البلاغه؛ شیوه‌ی بلاغت، شیوه‌ی رسائی در سخن، که همان هنر ویژه‌ی بیان و گفتار هست.
سخنرانی درباره‌ی هنر 03/05/1361
نیاز یک جامعه‌ی مسلمان
نهج‌البلاغه از جهات مختلفی حائز اهمیت است، شاید بشود گفت که نهج‌البلاغه یک مجموعه‌ای است از عمده‌ترین مباحث معارف اسلامی؛ و همه‌ی چیزهایی که برای یک انسان مسلمان و یک جامعه‌ی مسلمان لازم است در نهج‌البلاغه از آن سخنی و حرفی و به آن اشاره‌ای یا درباره‌ی آن بحثی و هدایتی هست. از توحید و عقاید اسلامی و اصول دین تا اخلاق و تهذیب و تزکیه‌ی نفسانی؛ و از سیاست ملک‌داری و کیفیت اداره‌ی صحنه‌های عظیم فعالیت اجتماعی تا تنظیم روابط اخلاقی و خانوادگی؛ از جنگ و سیاست و حکمت و علم و مغیبات و همه چیز در این کتاب شریف هست.
سخنرانی درباره‌ی هنر 03/05/1361
استفاده‌ی هر چه بیشتر از نهج‌البلاغه
نهج‌البلاغه در مجموع درس زندگی اجتماعی برای مسلمانهاست؛ مطالب این کتاب به طور مجرد از زندگی مطرح نشده. گوینده‌ی این کلمات یک رئیس مملکت، یک حاکم و فرمانروای بزرگی است که سلطنت او و حکومت او بر یک کشور پهناور و عظیمی گسترش داشته و این انسان بزرگ - که مسؤولیت ملک‌داری و زمامداری را هم بر دوش داشته - با احساس این مسؤولیت عظیم این مطالب را بر زبان جاری کرده. مانند گفته‌های یک حکیمی نیست که دور از غوغای زندگی و فارغ از واقعیتها و مسائل گوناگونی که در یک جامعه ممکن است مطرح باشد می‌نشیند و معارف اسلامی را بیان می‌کند. مانند عارفی نیست که به حالات و کیفیات درونی و نفسانی خود تکیه می‌کند. انسانی است که بار مسؤولیت اداره‌ی یک جامعه‌ی عظیم را بر دوش خود احساس می‌کند، و دانای دین و بصیر به همه‌ی معارف اسلامی و قرآنی است؛ با این دل پرمعرفت، با این روح بزرگ و در مقام این مسؤولیت با مردم روبرو می‌شود، با آنها حرف می‌زند، از آنها می‌خواهد، به آنها می‌گوید و پاسخ سؤالها و استفهامهای آنها را می‌دهد؛ این شرائط صدور نهج‌البلاغه است. شاید با همه‌ی روایاتی که ما از ائمه‌ی معصومین علیهم‌السلام داریم از این جهت فرق می‌کند، آنها مربوط به دوران حاکمیت مورد قبول اسلامی از دیدگاه ائمه علیهم‌السلام زندگی نمی‌کردند. آنها در دوران اختناق به سر می‌بردند، مسائل از دیدگاه یک حاکم و مسؤول اداره‌ی مملکت بر زبان آنها جاری نمی‌شد. اما امیرالمؤمنین به عنوان یک حاکم اسلامی حرف می‌زند، با یک جامعه‌ای که تحت اشراف و حکومت خود اوست حرف می‌زند، و این بیشترین سخنانی است که از امیرالمؤمنین در نهج‌البلاغه نقل شده. البته در کلمات آن حضرت سخنانی هم هست که مربوط به دوران حکومت ایشان نیست. ما امروز در همان شرائط قرار داریم، شرائط کنونی جامعه‌ی اسلامی همان شرائط است. البته نهج‌البلاغه مخصوص کشور ما نیست، مال همه دنیای اسلام است، اما دنیای اسلام هم امروز در حال یک بیداری و حیات دوباره‌ی اسلامی است، در کشور ما و در جامعه‌ی ما - که در سایه‌ی همین آموزشهای امیرالمؤمنین و با اتکاء به نفس نهج‌البلاغه این انقلاب به پیروزی رسیده، و امروز همان جامعه اسلامی و علوی تشکیل شده و همان شرائط تقریبا در بیشتر ابعاد بر جامعه‌ی ما و کشور ما حکومت می‌کند - امروز روز استفاده‌ی هر چه بیشتر از نهج‌البلاغه است.
امروز شرائطی مشابه شرائط دوران حکومت امیرالمؤمنین است، پس روزگار نهج‌البلاغه است. امروز می‌شود {با} از دیدگاه دقیق و نافذ امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام به واقعیتهای جامعه و واقعیتهای جهان نگاه کرد و بسیاری از حقایق را دید و شناخت و علاج آنها را پیدا کرد. لذاست که به نظر ما امروز از همیشه به نهج‌البلاغه ما محتاجتریم.
سخنرانی در کنگره بین‌المللی نهج‌البلاغه 26/01/1363
از لابلای نهج‌البلاغه
اهمیت نهج‌البلاغه ترسیم شخصیت امیرالمؤمنین علیه‌الصلاةوالسلام است، چیزی که ما امروز به آن کمال احتیاج را داریم. امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام این چهره‌ی ناشناخته، این انسان والا، این نمونه‌ی کامل مسلمانی که اسلام می‌خواهد انسانها همه آنچنان ساخته بشوند در لابلای اوراق و سطور نهج‌البلاغه کاملا شناسایی می‌شود و تعریف می‌شود. نهج‌البلاغه در حقیقت کتاب معرفی علی‌بن‌ابیطالب است؛ چگونه ممکن است به دنیاهای اسرارآمیز و شگفت‌آور و وادیهای گوناگون معرفتی که در نهج‌البلاغه هست کسی سر نزده باشد و بتواند آنها را اینجور زیبا و جالب ترسیم و توصیف کند؟ و در نهج‌البلاغه همه‌ی ابعاد یک شخصیت والای انسانی وجود دارد. چهره‌ی علی‌بن‌ابیطالب در هیچ جا مانند نهج‌البلاغه آشکار نمی‌شود.
سخنرانی در کنگره بین‌المللی نهج‌البلاغه 26/01/1363
پیوندهای مرتبط
هنوز نظری ثبت نشده است